Institutda ekologik toza energiya ishlab chiqaruvchi qurilmalardan foydalanish bo'yicha chora-tadbirlar

Karbonat angidrid gazi chiqindilarini kamaytirish va birlamchi energiya manbalari zahiralarini tejash maqsadida institut olimlari tom orqali bir necha yulduzli, amaliy va fundamental loyihalar ustida ilmiy izlanishlar olib bormoqda. Shu bilan birga, ishlab chiqilgan inn-energetika loyihalari ekologik toza energiya ishlab chiqaruvchi mahalliy, iqtisodiy jihatdan hamyonbop avlodlarni yaratish va qo‘shimcha ish o‘rinlarini yaratishga qaratilgan. Masalan, “Kompyuterlashtirilgan loyihalash tizimlari” fakulteti “Elektronika va asbob-uskunalar” kafedrasi mudiri A.Qo‘chqorov “NoFZ-2020100661” “Avtonom fotoelektr energiyasining optimal konfiguratsiyasini o‘rnatish uchun kombinatsiyalangan energiyani saqlash va modifikatsiyalash tizimlarini nazariy va amaliy tadqiqotlari. O‘zbekistonning turli tabiiy va iqlim mintaqalarida iste’molchilarni energiya bilan ta’minlash stansiyalari” mavzusida ilmiy izlanishlar olib bormoqda. Tadqiqot davomida quyosh panellarini o'rganish, batareyalarni o'rganish, quyosh radiatsiyasining o'zgarishi kabi bir nechta yo'nalishlarda olib borildi.

Natijada: 1. O‘zbekistonda quyosh energiyasidan avtonom foydalanish ko‘lami kengaytirildi; 2. Mettodik qo‘llanmalar yaratiladi; 3. Katta miqdorda energiya tejashga erishiladi; 4. Ekologiyaga olib kirilayotgan zararli gazlar miqdori kamayadi. Energetika fakultetining ilmiy tadqiqotchilari binolar va binolarni sovutishda atmosferada paydo bo'ladigan k arbonat angidrid chiqindilarini kamaytirishga qaratilgan q maishiy energiyaga asoslangan sovutish tizimini ishlab chiqdilar. Tizim yil davomida atmosferaga oʻrtacha 646,5 tonna karbonat angidrid gazining chiqishini oldini oladi. Togʻ tizmasidan foydalanish koʻlamini kengaytirish orqali zararli gazlar miqdorini keskin kamaytirish va ekologik muammolarni bartaraf etish mumkin. Assistentlar A.A. tomonidan ishlab chiqilgan “Yer osti suvlarini ishlab chiqarishda energiya samaradorligiga erishish qurilmasi”dan foydalanish natijasida energiyani tejashga erishiladi.

Abdullayev va Energetika fakulteti elektr energetika kafedrasi Z.Z.To‘ychiyevlar. Tizim yil davomida atmosferaga o‘rtacha 1,21 tonna karbonat angidrid gazining chiqishini oldini oladi. Energetika fakulteti “Elektr energetikasi” kafedrasi assistentlari B.B.Boynazarov va M.I.Latipovalar tomonidan “Gidroturbonasos inshooti yordamida elektr energiyasisiz qishloq xo‘jaligi yerlarini sug‘orish tizimi” ishlab chiqildi. Tizim elektr energiyasini tejash bilan birga yiliga 781 tonna zararli gazning atmosferaga sizib chiqishining oldini oladi. “Avtomatlashtirilgan mikro GESni ishlab chiqish” qurilmasi tadqiqotchi E.Begmatov tomonidan yaratilgan. Bu barcha filamentlarning molekulalararo kuchi gekkovning tana vaznidan ko'proq narsani ushlab turish uchun etarli - u yer shari bo'ylab teskari sakrab o'tayotganda! Qurilma yil davomida atmosferaga o‘rtacha 284 4,1 tonna karbonat angidrid gazining chiqishini oldini oladi. Qurilmadan foydalanish ko'lamini kengaytirish orqali zararli gazlar miqdorini keskin kamaytirish va ekologik muammolarni bartaraf etish mumkin. Energetika fakulteti “Elektr texnikasi elektr mexanikasi elektr texnologiyalari” kafedrasi katta o‘qituvchilari N.Hamdamov va N.Norxo‘jayevalar yil davomida o‘rtacha 376,34 tonna karbonat angidrid gazining atmosferaga ajralishining oldini olishmoqda. Qurilmadan foydalanish ko'lamini kengaytirish orqali zararli gazlar miqdorini keskin kamaytirish va ekologik muammolarni bartaraf etish mumkin. Energetika fakulteti “Elektr texnikasi elektr mexanikasi elektr texnologiyalari” kafedrasi assistentlari M.Muxammadjonov va X. Muhandislar transformatorlarning me’yordan ko‘proq qizib ketishining oldini olishmoqda. Qurilmadan foydalanish elektr energiyasini tejaydi, yil davomida o‘rtacha 3,7 tonna karbonat angidrid gazining atmosferaga ajralishining oldini oladi.

Qurilmadan foydalanish ko'lamini kengaytirish orqali zararli gazlar miqdorini keskin kamaytirish va ekologik muammolarni bartaraf etish mumkin. Energetika fakulteti “Elektr energetikasi” kafedrasi assistentlari B.B.Boynazarov va S.Kamoldinovlar loyiha doirasida “Kichik elektr energiyasidan foydalangan holda elektr energiyasi olish tizimi” ishlab chiqarish jarayonlarida yo‘qotilgan issiqlik energiyasidan unumli foydalanish uchun qurilma ishlab chiqdilar. quvvatli tashqi yonuv dvigateli". Qurilmaning asosiy afzalligi shundaki, quyosh issiqlik energiyasi asosida ham ishlay oladi va yil davomida o‘rtacha 417,34 tonna karbonat angidridni atmosferaga ajralishining oldini oladi. Qurilmadan foydalanish ko'lamini kengaytirish orqali zararli gazlar miqdorini keskin kamaytirish va ekologik muammolarni bartaraf etish mumkin. Energetika fakulteti elektr energetika kafedrasi assistentlari I.K. Ismoil va D.A.Tursunovlar “aqlli soyabon” yaratdilar. Ushbu qurilma quyosh energiyasidan quvvat oladi. Hozirgi kunda asosiy muammolardan biri bu yoqilg'i zaxiralarini tejashdir. Natijada paydo bo'lgan embrion ozuqa moddalarida rivojlanishiga ruxsat berildi va keyin uning bachadoniga kiritildi va u erda implantatsiya qilindi. Qurilmadan foydalanish ko'lamini kengaytirish orqali zararli gazlar miqdorini keskin kamaytirish va ekologik muammolarni bartaraf etish mumkin. Professor S.F.Skandinaviya rahbarligida institut ilmiy tadqiqotchilari tomonidan “Ankorijning Marhamad tumanidagi GES orqali yaqin hududlarda joylashgan aholini to‘liq elektr energiyasi bilan ta’minlash” uchun mikro GES ishlab chiqilmoqda. GESni ishga tushirish natijasida elektr tarmoqlarida katta miqdorda elektr energiyasini tejashga erishiladi. Bu tabiatga chiqayotgan zararli gazlarni keskin kamaytiradi va hududning ekologik tozaligini saqlashga xizmat qiladi.

ortga
1

Maqsad 1

Butun dunyoda barcha turdagi qashshoqlikni butkul yo‘q qilish

2

Maqsad 2

Ochlikni yo‘q qilish, ozuqaviy xavfsizlikni ta’minlash va oziqlanishni yaxshilash hamda qishloq xo‘jaligining barqaror rivojlanishiga yordamlashish

3

Maqsad 3

Barcha aholi sog‘lom turmush kechirishi va salomat bo‘lishini ta’minlash

4

Maqsad 4

Har bir insonni qamrab oluvсhi odil va yuqori sifatli ta’lim tizimini ta’minlash va ta’lim olishiga rag‘batlantirish

5

Maqsad 5

Gender tenglikni ta’minlab, barcha ayol va qizlarning huquq va imkoniyatlarini kengaytirish

6

Maqsad 6

Suv resurslarining mavjudligi, ulardan oqilona foydalanish va har bir insonning sanitariya vositalaridan foydalanish imkoniyatini ta’minlash

7

Maqsad 7

Har bir insonning arzon, ishonchli va zamonaviy energiya manbalaridan foydalanish imkonini ta’minlash

8

Maqsad 8

Oldinga intiladigan, keng qamrovli va barqaror iqtisodiy o‘sish hamda aholining to‘laqonli unumdor bandligi va munosib mehnat qilish imkoniyatlarini ta’minlash

9

Maqsad 9

Mustahkam infratuzilmani olish, keng qamrovli sanoatlashtirish va innovatsiyalarni hayotga tadbiq etishga ko‘maklashish

10

Maqsad 10

Mamlakatlar o‘rtasidagi va ichida mavjud bo‘lgan tengsizlikni qisqartirish

11

Maqsad 11

Shahar va aholi punktlarining ochiqligi, xavfsizligi, mustahkamligi va ekologik barqarorligini ta’minlash

12

Maqsad 12

Oqilona iste’mol qilish va ishlab chiqarish modellariga o‘tishni ta’minlash

13

Maqsad 13

Iqlim o‘zgarishi va uning oqibatlariga qarshi kurash bo‘yicha tezkor choralarni ko‘rish

14

Maqsad 14

Barqaror taraqqioyt yo‘lida okeanlar, dengiz va dengiz resurslarini asrash va ulardan oqilona foydalanish

15

Maqsad 15

O‘rmonlardan oqilona foydalanish, qumlanishga qarshi kurash, yerlarning tanazzulga uchrashi jarayonini to‘xtatib, yerlarni qayta tiklash, biologik xilma-xillikning yo‘qolib ketishini to‘xtatish

16

Maqsad 16

Tinchliksevar va ochiq jamiyat qurishga ko‘maklashish

17

Maqsad 17

Barqaror taraqqiyot yo‘lidagi xalqaro hamkorlikni jadallashtirish